کارمندی، شایسته محوری یا برده داری؟
یادداشتی در لزوم تغییر نگرش ساختار اداری و مدیریتی کشور به کارمندان:
کارمندی؛ شایسته محوری یا برده داری؟
یکی از مسئولان فرمایش کرده اند: جایی که کار می کنم ۴۰۰۰ نفر مشغول هستند ولی اگر ۴۰۰ نفر بیایند به جای اینها بهتر کار می کنند!
نمیدانم مدیریت در اینجا چطور است که تا آدمی مدیر می شود بعد از مدتی فکر می کند کارمندانش آدم های ناتوان و ناکارآمدی هستند؟ حالا تا روز قبل خودش هم جزء همین ها بوده! و حالا جالبش این است که او خود بود و نبودش فرقی ندارد! نباشد هم کارمندان کار خودشان رادمی کنند ولی این بار بدون شنیدن طعنه ها و حرف های زور و از این باب با آرامش کار میکنند و بازدهی بهتری می یابند!
یک روز مدیر مجموعه ای با من تماس گرفت و از من خواست تا یک نفر نیروی کاربلد و توانا برای معاونت مجموعه به او معرفی کنم! با توجه به شناختی که از دوستان داشتم فردی را معرفی کردم! همان اول گفت نه! بعدها یک نفر دیگر هم معرفی کردم! نه! نفر سوم را هم نپذیرفت!
به او گفتم که من این سه را می شناسم کامل، هر کدامش می توانند مجموعه شما را متحول کند چرا زیر بار نمی روی؟ اصلا معیارهایت را بگو ببینیم!
گفت: رک عرض کنم خدمتتان، من کسی را می خواهم که مثل برده تحت فرمانم باشد!
گفتم: من نمی شناسم!
چند وقتی هم در یک مجموعه بودم و دیدم که مدیرانی که می آمدند و می رفتند هم شاید به زبان نمی آوردند ولی در عمل چنین توقعی از کارمندان آن اداره داشتند!
متاسفانه در سیستم اداری ما این مسئله حل نشده و در ما باقی مانده که هر کس بله قربان گوتر رشدش بیشتر! گویی که اصلا بخواهی رشد کنی باید برده باشی! نه تخصص ملاک است و نه توانایی و از این قبیل! کارمند برده ای باشی چون مدیرپسندی رشد می کنی!
این ضعف بزرگی است در ساختار اداریِ ما که مدیران در هر رده ای گمان می کنند کارمندان همچون برده باید باشند!
این نگاه به کارمندان را میتوان از عوامل اصلی ناکارآمد شدن ساختار دولتی و عدم رضایت کارمندان در مشاغل خود در نتیجه نارضایتی ارباب رجوع از امور دولتی باشد!
کارمندی که دیده شدن را نه در مفید بودن و توانایی را نه در تخصص بلکه در بله قربان گو بودن ببیند و از طرفی بنا به میل فطری، قانونی و درست خود نخواهد تن به ذلت برده داری بدهد ناخواسته دچار بی علاقگی به شغلش می شود وبی علاقگی یعنی روزمرگی و روزمرگی یعنی فرسایش و این پایان موفقیت او و ساختار است!
در این میان نه فقط کارمند که ساختار هم ضرر می کند چون او که ناتوان است بهدخاطر بله قربان گویی رشد یافته نمی تواند آن طور که باید و درست است از پس کارش بر بیاید! و این طور می شود که مدیران با کشتن انگیزه ها و شایستگی ها در کارمندان به نارضایتی ها دامن می زنند و از خود می پرسند راستی چرا مردم و ارباب رجوع از ما راضی نیستند و کارهای ما برون داد درست و حسابی ندارد!
و مهمتر از اصلاح ساختار، اصلاح نگرش مدیران به کارمندان است که باید شایسته محوری و احترام شمردن کارمندان جایگزین نگرش برده داری و نامفید بودن و کیف کشی ایشان شود.
#دکتر_محسن_دیناروند
